Zonneactiviteit
De meest belangrijke parameters worden hier verklaard.
1. SFI - Solar Flux Index
De Solar Flux Index is een indirecte meting van de UV- en X stralen die gegenereerd worden door de zon.
Deze stralingsmeeting gebeurt dagelijks op 2800 MHz.
De waarden variéren tussen de 0 en 350.
Hoe hoger de waarde hoe beter voor communicatie.
Hoe hoger de waarde hoe sterker de UV en X-ray straling is.
Een verhoogde waarde betekent een grotere ionisatie in de D-, E- en F-layers, resulterend in een hogere MUF.
2. A en K index
De A index en de K index zijn verbonden aan elkaar.
De K index is een verzameling van gegevens over het aardmagnetisme, verzameld door verschillende stations op aarde, om de 3 uur.
Het gemiddelde van de deze waarden geeft een beeld van de verstoring van het aardmagnetisme.
De schaal gaat van 0 tot 9 (logaritmisch) waarbij alles boven 4 duidt op een magnetische storm.
De A index is een verzameling van de lineaire K index waarden over een periode van 24 uur en gepresenteerd op schaal van 0 tot 400.
Propagatiecondities zijn het best wanneer de A index 15 of lager is, K index 3 of lager.
| K en A Index | ||
| K0 inactive | A 0-7 | quit |
| K1 very quit | A 8-15 | unsettled |
| K2 quiet | A 16-29 | active |
| K3 unsettled | A 30-49 | minor storm |
| K4 active | A 50-99 | major storm |
| K5 minor storm | A 100-400 | severe storm |
| K6 major storm | ||
| K7 severe storm | ||
| K8 very severe storm | ||
| K9 extreme severe storm | ||
| X-ray waarden | ||
| Class | Peak (W/m²) tussen 1 en 8 Anstrom | |
| B | I < 10-6 | |
| C | 10-6 <=1 <10-5 | |
| M | 10-5 <=1 <10-4 | |
| X | I >=10-4 | |
De X-ray gegevens zijn wat moeilijker om te interpreteren.
Het geeft de intensiteit van de X-stralen aan die het aardoppervlak bereiken.
De waarde, zoals in bovenstaand voorbeeld is B5.9.
Zonder de tabel hiernaast heeft dit op zich weinig betekenis.
In ons voorbeeld van B5.9, betekent dit dat de straling die het aardoppervlak bereikt kleiner is dan 10-6 x 5.9 W/m².
Op hun ‘reis’ gaan ze door de F-layer, en ioniseren dan de D-layer, soms ook een deel van E-layer.
De D-layer absorbeert normaal de signalen op 160m en 80m gedurende de dag.
Hoge X-ray waarden zoals vermeld in de M en X Class kunnen ervoor zorgen dat de D-layer vergroot met als gevolg een totale blokkering van de communicatie.
4. 304A
Deze waarde is als het ware een onderverdeling van de SFI (Solar Fluc Index) die een directe invloed heeft op de D-layer.
116 is de straling van de zon op 304 Angstrom, dit is de frequentie van het UV licht.
Deze waarde geeft de propagatie weer van de F-layer. Hoe hoger de waarde, hoe groter de propagatie.
| Flux waarden | |||
| S5 | Extreme | 10 5x10 MeV | Blackout van HF radiocommunicatie in de Noordelijke- en Zuidelijke Pool gebieden. Kan dagen aanhouden |
| S4 | Severe | 10 4x10 MeV | Idem |
| S3 | Strong | 10 3x10 MeV | Verminderde HF radiopropagatie in de poolgebieden. |
| S2 | Moderate | 10 2x10 MeV | Mogelijks effect op de radiopropagatie in de poolgebieden. |
| S1 | Minor | 10 1x10 MeV | Weinig of geen effect voor HF-verbindingen in de poolgebieden. |
Pf Flux staat voor Proton Flux. Deze waarde geeft de densiteit van aantal protonen in het Aards magnetisch veld.
De gemeten waarden geven weer hoe groot de Solar Radiation Storm is.
De drempel is 10 MeV ionen en worden naargelang beoordeeld in 5 SRS klassen.
Hoe hoger de flux waarde, dus hoe hoger de S klasse, hoe groter de invloed is voor HF verbindingen.
6. Ef Flux
Ef Flux staat voor elektronen Flux. Deze waarde geeft het niveau weer van het aantal elektronen in het Aards magnetisch veld.
Waarden hoger dan 2 MeV EN een elektronenflux boven de 1000 elektronen per cm²s kunnen verstoringen teweegbrengen in het HF-radioverkeer.
Beide waarden worden gemeten om de 5 minuten door de primaire GOES satelliet en doorgestuurd naar NOAA, ruimteweer voorspellingscentrum.
7. Aurora
Is de waarde, op een schaal van 1 tot 10, van het aantal GIGAWATTS die de aarde bereikt aan de polen.
Het is deze energie die de poollichten veroorzaken.
Het is voor ons van belang als we willen werken via een pooltraject.
Soms wordt er ook nog een Latitude bijgevoegd.
Dit geeft dan de laagste plaats aan van dit verschijnsel.
8. Geogmag Field
Staat van het Geomagnetische veld, deze is gebaseerd op de K-index.
Deze kent 9 niveaus: van ‘Inactive’ tot ‘Extreme Storm’.
Bij hoge waarden treden mogelijk HF black-outs op en aurora propagatie.
9. Sig Noise Lvl
Dit is de gemiddelde waarde van het ruisniveau veroorzaakt door de natuur (zonnewinden), zoals de bliksem.
Waarden van SO, S1 en S2 zijn normaal. Bij hogere waarden kan je last hebben.
10. MUF Boulder (Maximum Ussable Frequency gemeten in Boulder Colorado
Deze waarde wordt gevolgd door een tijdstip waarop deze waarde werd gemeten.
Deze waarde zegt weinig over de situatie in Belgié. Daarom kijkt men beter naar de MUF-waarden gemeten in Dourbes (Belgié).
Het komt erop neer dat men boven een bepaalde locatie de verbindingen bekijkt over een afstand van 3000 km.
De MUF in die locatie is dan de waarde voor die verbindingen en waarbij de terugkaatsing in de ionosfeer boven die locatie ligt.
Bij MUF beneden de 14 is de 20m band gesloten.
Eind 2019 werd een nieuw minimum van zonneactiviteit vastgesteld.
Dit betekende tevens ook de start van een nieuwe cyclus, n°25.
Volgens de NASA zou deze haar maximum bereiken in juli 2025.
We hebben dus nog even tijd om onze zenders te re-animeren.
Bron: UBA
